2025-05-21

Taxi (3)

Tourette.
Om het taxiwerk leuk te houden, breng ik er meestal subtiel een thema in. De gebeurtenis die ik hier ga beschrijven heeft als thema; Gilles de la Tourette. Deze dag gedraag ik mij alsof ik lijd aan deze zeldzame vloekziekte. Bij de kennismaking, maak ik de klant er nog niet attent op. Het gaat mij vooral om het moment dat ze in de gaten krijgen dat er wat eigenaardigs aan de hand is met hun chauffeur. ‘Goedemorgen mevrouw’ zeg ik wanneer de dame op leeftijd eindelijk zit. Haar koffer achterin leggen moest niet met die kant naar boven, maar met de andere kant. En dat het dak van de taxi zo laag zit als je moet instappen is ook zo’n dingetje. Dan zit het leer wel erg hard, en ruikt het bovenal ‘eigenaardig’ in mijn taxi. Oh ja, en of de radio uit mag, want dat stoort maar.
Ik heb het bij voorbaat al een beetje gehad met deze dame. Hier een beetje deftig te gaan zitten doen, en duur terwijl ik bij het helpen instappen zag dat haar kleding de nodige tekenen van slijtage lieten zien. Ik besluit mijn Tourette maximaal in te zetten. Ik heb de Tourette-dag niet voor niets ingelast. Hard en plotseling ‘aha!’roepen doet het in het begin altijd goed. En voorzichtigjes- aan een gekke harde korte lach ook. Enkele herhalingen, tussen een normaal verlopend gesprek over het weer of de bestemming in, doen vaak al de wenkbrouwen fronsen. Bij deze deftige klaagdame trek ik meteen de stoute Touretteschoenen aan. ‘Het is deze week al een paar dagen heerlijk weer vindt u ook niet mevrouw? Kut kut kut.’ Ik mompel het eerste woordje, spreek het tweede wat luider, en het derde, dat verstaat iedereen, doof of niet. Doodleuk ga ik met mijn zin verder: …’maar ze hebben voor de komende dagen toch slechter weer voorspeld en dat is dan altijd zo jammer in nederland dat kut kut kut er altijd weer regen komt na de zonneschijn vindt u ook niet?’
Het mooiste moment volgt nu, als ik in de achteruitkijkspiegel naar haar gezicht kijk. Ze hinkt nu op twee gedachten; Dit is normaal, en ik moet normaal reageren óf; Dit is niet normaal, en ik weet me geen raad. Het laatste is hier waarschijnlijk het geval en dat is voor mij ‘bingo met boter en suiker’. Die ongemakkelijkheid aflezen van het gezicht van deze oude dame is zó ontzettend leuk! De dame heeft twee zaken waargenomen en er wordt haar gevraagd om te reageren. Ze heeft het kut kut kut zéker gehoord tussen de normale gespreksinformatie door maar weet niet of ze het moet geloven. De ontkenning steekt steevast de kop op. Ik reageer, alsof ik die woorden niet gehoord heb, denkt ze. Dat lijkt haar het beste. ‘Nou, ja ik ben niet zo dol op zonneschijn. En ik vind ieder jaargetijde wel zijn charme hebben.’ Reageert deze tut-hola gevat en ogenschijnlijk onaangedaan. Wel houdt ze vanaf nu mijn gelaatsuitdrukkingen -voor zover ze die kan waarnemen- en mijn lichaamstaal scherp in de gaten. Je hoort haar denken ‘is er wat mis met deze knul en zit ik hier wel veilig?’maar ze zegt nog niets.
“Ahá! Ahá! Roep ik hard en onstuimig…’Kut ja…kut nou, ja elk jaargetijde mag er natuurlijk zijn, maar ikzelf vind de zon toch wat prettiger dan de regen…waar wilt u heen…klote klote!’ De laatste twee woorden spreek ik hard en duidelijk uit. Daarna zeg ik heel hard ‘Hatsjoeeeeee!’…Niet dat ik nies, maar ik zeg het woord en maak dat heel erg lang… de dame reageert zoals bij het eerste antwoord onbewogen, en vertelt me waar ze heengebracht wenst te worden. ‘Dat is wel een eindje rijden…kutje nóga! (verwijzend naar de lekkernij nougat) …klote kut…maar ik doe het graag hoor…ik zit al fù…vù…vù-vijfentwintig jaar op de taxi moet u weten.’ Stotter ik omdat ik vind dat dat bij Tourette hoort. Het mengsel van absurde geluiden, scheldwoorden en normale zinnen met een beleefde ondertoon verwarren de dame danig maar ze geeft geen kik. Ik probeer het zo ver op te drijven dat ze er toch een opmerking over wil loslaten maar deze dame blijft in haar rol. Ze heeft vast weleens van Gilles de la Tourette gehoord, en wil mij als lijder daaraan niet confronteren. Maar dan kent ze mij nog niet! Ik doe er een schepje bovenop en tussen de praatjes door vloek ik steeds meer en harder. ‘Er zijn taxichauffeurs die het na een aantal jaren wel gezien hebben, kutje nóga… klote… naaien… ze naaien…maar ik doe dit het liefst van alles. Lekker van A naar B, mensen blij maken dat ze veilig aankomen waar ze willen zijn…pijpen godver! … dat geeft mij echt voldoening van mijn werk kut…kut!’ De dame geeft geen kik, alsof ze helemaal niet hoort wat mijn Gilles zegt. Mijn Tourette-aanval lijkt op haar geen vat te hebben. Ik voel mij de Tourette-Napoleon die zijn Tourette-Waterloo beleeft. Ook ‘fette tetten!’en…dikke reet!… tussen de vergelijkingen van de kleur van de Mercedessen en de BMW’s rondom ons in, doen haar niets. Nadat ik haast geen nieuwe vloek- en scheldwoorden meer kan verzinnen en de spuug van mijn kin druipt arriveren we op de gewenste locatie. Ik stap uit, open voor de dame het portier en geef haar zwijgend haar koffertje mee. ‘Fù…fù…fù-fijne dag nog’ zeg ik beleefd stotterend en kijk haar onschuldig aan terwijl ik opzichtig mijn kin droog met mijn mouw.
Ze ziet het. Ze heeft me door. Ik zie een pientere blik in haar donkerbruine ogen. Bijna onachtaam begint ze te lopen, kijkt nog even om en terwijl ik haar nakijk zegt ze vrolijk: ‘Dáág, kutchauffeur!…hatsjoeeeeee!… en: kutje nóga!!’ Stoïcijns loopt ze van me weg zonder ook maar één keer om te kijken.