2025-04-27

Excepto veïns

Als deze tekst ergens op een verkeersbord vermeld staat, raad ik je aan je er niets van aan te trekken en vastberaden door te rijden.
De reden is, het avontuur! Waarom zou je je laten afschrikken door woorden die je niet begrijpt?
‘Proberen?’ zeg ik tegen Marion, mijn vrouw die net als ik tóch geprikkeld is door het onbegrijpelijke verkeersbord. De vertaalapp bracht ook geen uitkomst, tenminste niet meteen. Tijdens het rondjes rijden op de parkeerplaats voor het verkeersbord vinden we ‘aderen’ als vertaalwoord voor ‘veïns’. Maar, Spaans is géén Catalaans, en aderen wordt ‘buren’.
‘We doen het gewoon’ zeg ik vastberaden met de beide handen aan het stuur. ‘Wel smal hier’.
Smal is zacht uitgedrukt. We rijden een ouderwets verhard straatje in wat pal aan huizen grenst die schots en scheef van elkaar lijken te zijn opgetrokken om de doorgang per auto of welk vervoersmiddel dan ook te beletten om door te rijden. Een splitsing, wat nu? Zou dat wijngoed links of rechts liggen, en wát in godsnaam als er een tegenligger komt? Er is hier op heel de weg van ca 1500 meter geen enkel punt te bedenken waar voertuigen elkaar kunnen passeren. Een tegenligger betekent in zijn achteruit over deze smalle en licht omhoog lopende hobbelige kronkelweg waarbij op een bepaald punt de buitenspiegels bijna links en rechts muren raken. ‘Doe maar links’ zegt mijn vrouw. Ze heeft meer richtingsgevoel dan ik en ja, om één of andere reden denk ook ik dat links ons leidt naar het wijngoed ‘Mas Estela’. We vonden het op internet en het begeeft zich precies aan de andere kant van de berg waar onze vakantiewoning staat en waar we al meer dan dertig jaar geregeld vertoeven. Nooit geweten van dit wijnhuis, dus benieuwd rijden we nu hierheen. We zien op gegeven moment een andere auto geparkeerd staan. Wat een opluchting, dit betekent dat het niet raar is wat wij deden. Er komen hier meer mensen met de auto. Gelukkig!
We stappen uit en zijn omringd door oude met klimop bedekte gebouwtjes. Alles is oud en Catalaans. Het lijkt erop alsof professor Barabas ons ongezien in de tele-tijdmachine hierheen heeft gestuurd. We lopen een ruimte in waar wat beweging is, en zien een vriendelijke oude dame die bezig is van alles te vertellen over de door haar gemaakte wijn. Je hebt weinig inzicht nodig om te zien dat dit gaande is. We sluiten aan bij een gezelschap van zes andere wijntouristen. Maar we haken aan als de rondleiding klaar is, dus iets te laat. De vloeiend Engels sprekende Catalaanse dame vertelt ons dat we er gerust bij mogen komen, want nu begint de ‘tasting’. En dat is nooit tegen dovemansoren gezegd. ‘Doe mee met de proeverij, dan kan ik jullie tweeën daarna nog wat vertellen over de wijnen… we draaien het om’.
We zitten nu met de dame en de groep buitenlanders in het krappe proeflokaal aan het eerste wijntje. Na enige klanken te hebben opgevangen van hun taal vraagt Marion of het juist is dat wij denken dat zij uit Polen komen? ‘We are from Russia’ is het antwoord. En ik zweer het, ook jij zou onbewogen reageren alsof het de normaalste zaak van de wereld is. Wij zitten hier gezellig schaapachtig te lachen en wijn te drinken met Russen! Russen. Hoe moet je erover denken? Moesten we meteen weglopen, ons distantiëren en zo ja waarom precies? We hebben geen idee. Over politiek beginnen, de oorlog, de Oekraïne? Nee. De omstandigheden zijn daar niet naar. Die Russen komen op ons over als normale mensen. Drie stellen, die gezellig een wijngaard bezoeken en die dezelfde ervaring delen met het smalle weggetje. Deze mensen proeven van de wijn net als wij. Ze luisteren naar de oude vriendelijke dame die ons vakbekwaam wegwijs maakt in het echte proeven van wijn. Dat doet ze goed. De Russen lijken gewone mensen. We hebben geen idee wat hun achtergrond is, en we vermijden de wereldproblematiek. Wat moet je anders? Zijn het militairen met verlof? Zakenlui met te veel centen? Of zijn ze juist Rusland ontvlucht en willen ze niets met die verschrikkelijke oorlog te maken hebben net als wij? Geen idee. We zullen het nooit weten. Bij het weggaan geeft een van hen mij zonder tekst zomaar een hand, en hoewel het volstrekt vreemden zijn, geeft diezelfde man ook Marion een hand en een kus op haar wang. Erg vreemd, vrijpostig, en het roept vragen op. We staan een beetje perplex. ‘Goodbye’ zeggen ze allemaal in het voorbijgaan. Wij bleven nog even, om naar de extra uitleg te luisteren, en de Russen zijn weg. De handdruk, een kus op de wang. Zijn dat Russische gewoontes? Of is het een excuus namens de gewone Russen. ‘Sorry voor Poetin, en hierbij verontschuldigingen wij ons voor al zijn wreedheden. Een handdruk, een kus voor al het leed wat wij Russen jullie, Europeanen en de wereld hebben aangedaan.
Ik blijf er een beetje over zwijmelen, en kom er niet helemaal aan uit. Misschien was het geen statement, maar gewoon een vriendelijk gebaar. Moeten we voortaan rechtsomkeert maken bij het lezen van de tekst excepto veïns? ‘Behalve buren’ vertaalt Google. In deze context toch een opvallende tekst.
Frens.