2023-09-18

Het laatste boeltje -column-

Ik woon naast een verzorgingstehuis waar dementerende ouderen hun laatste dagen slijten. Het is een private instelling en tegen astronomische bedragen wordt er goed voor de mensen gezorgd. Dag en nacht. De mensen wonen er nooit voor lange tijd en eigenlijk is dat een zegen.
Met die mensen was het in feite allemaal op het einde triest gesteld. In hun waardige levens genoten ze aanzien, waren goed in hun werk, hadden leuke partners en vrienden, gaven feesten, vierden verjaardagen, gingen op vakantie naar de zon en skiën, ze bezochten musea en  waren lid van verenigingen. Ze waren opa of oma, en maatschappelijk betrokken. Kortom ze stonden in hun waardige leven middenin dat leven. Centraal. Ze waren belangrijk.
Helaas komt daar dan zo’n stukje onwaardig leven nog achteraan als je de pech hebt. Alzheimer, dementie, of iets soortgelijks kan jouw deel zijn. Ik ben van mening dat mensen die er terecht komen ‘iets te lang leven’. Dat vind ik echt. Er is er daar niet één die dit vooraf bedacht heeft. Zo van ‘daar wil ik nu eens op het einde van mijn leven vertoeven’. Nee, echt uit gezonde vrije wil gaat niemand daar heen. Het is uit nood geboren en een andere oplossing is te moeilijk, te beladen, te complex. Maar je zult er maar terecht komen. Het zal je maar treffen. Daarmee bedoel ik dan het geestelijke verval, niet het verzorgingshuis op zich. Schrijnend zie ik om de paar weken het laatste boeltje buiten staan. Familie maakt de kamer leeg. Alles is weg, het meeste weggegooid en soms verdeeld. Maar het laatste boeltje blijft over. Het zijn schilderijen die vaak een leven lang bij de overledene om onduidelijke redenen aan de muur hebben gehangen en die niemand meer wil hebben. Zelfgemaakte schilderijen of gekregen van ooit een goede vriend of vriendin. Het is een vaas, een lelijke. Een pop, een vaal kleedje, een eikenhouten stoel, een kastje uit grootmoeders tijd. Een toetsenbord, een defecte videorecorder. Het boeltje staat te wachten op de voorbijganger die er nog iets tussen treft wat hij kan gebruiken, de rest wordt door de vuilophaaldienst meegenomen. Het laatste boeltje. Het beslaat nog geen twee vierkante meter op de stoep voor het tehuis. Daar staat het. De stille getuige van het einde van een leven. Een leven dat ooit wél de moeite waard was.